วิธีเก็บปลาแห้งให้ได้นาน ต้องทำอย่างไร
ปลาแห้ง เป็นกรรมวิธีการทำอาหารแห้ง เพื่อถนอมอาหารเก็บไว้กินได้นาน ๆ ซึ่งเป็นภูมิปัญญาของชาวบ้านที่มีมานานและสืบต่อกันมา เนื่องจากเมื่อถึงฤดูน้ำหลาก ชาวบ้านจะสามารถหาและจับปลาได้มาก จึงต้องหาวิธีเก็บรักษาอาหารเพื่อไว้กินยามน้ำลดหรือช่วงที่หาปลาได้ยากอย่างในหน้าแล้ง เป็นต้น แต่ถึงอย่างนั้นการเก็บอาหารก็มักจะมีปัญหาที่มักหนีได้ยาก คือ การเกิดเชื้อรา โดยเฉพาะในช่วงที่สภาพอากาศมีความชื้นสูง และเมื่อเราทานอาหารที่มีเชื้อราเข้าไปสะสมจนมีผลต่อการทำงานของตับ ทำให้กระทบต่อสุขภาพ และอาจเป็นสาเหตุก่อให้เกิดโรคมะเร็งได้เช่นกัน เราจะมาแนะนำวิธีการเลือกซื้ออาหารแห้ง และการเก็บรักษาปลาแห้ง
ประโยชน์ของปลาแห้ง
หลายคนอาจนึกไม่ถึงว่าปลาแห้งมีประโยชน์ทางอาหารมากไม่แพ้เนื้อปลาสดเลย ปลาแห้งมีวิตามินและแร่ธาตุที่มีประโยชน์ มีแคลเซียมสูงจากก้างปลาที่ถูกอบแห้ง ช่วยบำรุงกระดูกและฟัน ป้องกันการเกิดกระดูกพรุน เสริมสร้างและซ่อมแซมกล้ามเนื้อส่วนต่าง ๆ ของร่ากาย ลดโอกาสหรือความเสี่ยงที่จะเกิดให้โรคหัวใจ ป้องกันการเกิดโรคมะเร็ง นอกจากนี้ยังมีฟลูออรีนและฟอสฟอรัส มีโอเมก้า 3 ที่มักจะพบในปลาแซลมอน ปลาทู และปลาบางชนิด ช่วยป้องกันอาการซึมเศร้าในสตรีได้ ป้องกันโรคสมองเสื่อม ป้องกันริ้วรอย และดีต่อสตรีมีครรภ์ เพราะจะมีส่วนช่วยพัฒนาสมอง crumbs ของเด็กในครรภ์ และการรับประทานปลาแห้งจะช่วยเพิ่มการทำงานของต่อมไทรอยด์ ลดคอเลสเตอรอลในเลือด ทำให้การแข็งตัวของเลือดเป็นปกติ และยังดีต่อระบบหัวใจและหลอดเลือดอีกด้วย
การเลือกซื้อปลาแห้งหรืออาหารแห้ง
เมื่อจะซื้อปลาแห้งหรืออาหารแห้ง ควรเลือกซื้อที่แห้งสนิท และต้องเก็บไว้ในภาชนะที่มิดชิด ไม่อับชื้น ควรสังเกตสีและดมกลิ่น หากพบว่ายังคงมีความชื้น ไม่ควรซื้อเพื่อเก็บไว้ แต่อาจซื้อแล้วนำมาประกอบอาหารทันที
การเก็บรักษาปลาแห้ง และเก็บปลาแห้งอย่างไรทำให้ขึ้นราได้ง่าย
ไม่ควรเก็บปลาแห้งด้วยการใส่ถุงพลาสติกไม่ว่ากรณีใด ๆ รวมถึงในที่อับและมืด เพราะจะทำให้เกิดความชื้นและเกิดเชื้อราได้ ซึ่งอุณหภูมิที่ดีในการเก็บปลาแห้งคือ +10 องศา และระดับความชื้นอยู่ที่ประมาณ 70-80% เพราะความชื้นที่มากเกินไปทำให้เกิดเชื้อรา แต่ถ้าอากาศแห้งเกินไปก็จะทำให้ปลาเหม็นหืนได้เช่นกัน
วิธีเก็บปลาแห้งให้ได้นาน ๆ มีหลายวิธีด้วยกัน ซึ่งการเก็บไว้ในช่องฟรีซในตู้เย็นจะสามารถเก็บไว้ได้นานหลายเดือน หรืออาจนาน 6 เดือน – 1 ปี โดยจะต้องห่อปลาแห้งด้วยกระดาษ 3 ชั้นให้มิดชิดและมัดให้แน่นหนาก่อนที่จะนำใส่ช่องฟรีซ และควรแบ่งบรรจุไว้เป็นห่อเล็ก ๆ สำหรับทำใน 1 มื้อ จะได้ไม่ต้องละลายน้ำแข็งและแกะห่อใหญ่ทุกครั้ง จะทำให้ปลาเสียรสชาติ และระยะเก็บอาจสั้นลงด้วย
วิธีเก็บปลาแห้งไว้กินนาน ๆ มีอีกหลายวิธีด้วยกัน ที่นอกเหนือจากการเก็บปลาแห้งใส่ตู้เย็น คือ วิธีการแขวน ซึ่งวิธีคล้ายกับการใส่ตู้เย็น ห่อปลาด้วยกระดาษและมัดให้มิดชิด ก่อนนำไปแขวนไว้ที่ร่ม แต่จะต้องเลี่ยงแสงแดด กรณีที่อาศัยอยู่คอนโดหรืออพาร์ทเม้นท์ อาจแขวนที่ระเบียง อาจจะห่อด้วยกระดาษแล้วมัดเชือกแขวนไว้ หรือจะห่อกระดาษแล้วใส่มุ้งที่ตากปลาอาหารซึ่งมีขายทั่วไป ก็จะยิ่งช่วยกันแมลงต่าง ๆ มาตอมได้ด้วย
หรือการเก็บปลาแห้งใส่ภาชนะ เช่น เก็บปลาแห้งในขวดโหลแก้ว ขวดโลหะที่มีฝาปิดแน่น โดยจุดเทียนไขและวางไว้ข้างใน จากนั้นปิดฝาให้สนิท เทียนจะดับเองเมื่อไม่มีออกซิเจน และจะต้องวางขวดหรือภาชนะที่เก็บปลาแห้งในที่ร่มและไม่โดนแสงแดด
ทิ้งซะ! อย่าเสียดาย อันตรายถึงชีวิต
หากพบว่าปลาแห้งขึ้นรา ควรกำจัดทิ้งซะ อย่าเสียดาย อย่าพยายามตัดหรือทิ้งเฉพาะส่วนที่ขึ้นรา หรือพยายามล้างน้ำออก เพราะเชื้อราบางชนิดมีสารพิษที่ทนต่อความร้อนได้ดี และเป็นอันตรายต่อสุขภาพร้ายแรงถึงชีวิตได้ แต่ถ้าจะให้ดีที่สุด คืออย่าซื้อมาเก็บไว้จำนวนเยอะเกินไป เพื่อป้องกันการกินไม่ทัน หรือเก็บไม่ดีพอเนื่องจากจำนวนอาหารมากเกินไปจนต้องกำจัดอาหารทิ้ง ซึ่งส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและภาวะโลกร้อนโดยที่คุณอาจไม่ตั้งใจ
ปลาแห้ง 2 แบบ
- ปลาสดแห้ง คือ ปลาแห้งไม่หมักเกลือ ซึ่งวิธีนี้มักจะเตรียมปลาสำหรับทำน้ำซุป เนื้อปลาสับ หรือปลาป่น
- ปลาแห้งหมักเกลือ คือ ปลาแห้งด้วยการหมักเกลือและอบแห้ง เหมาะกับการเก็บไว้กินได้นาน ๆ และสามารถเก็บได้นานมากยิ่งขึ้นหากเก็บรักษาอย่างถูกวิธี